Algı İlizyonu

Yukarıda çok basit bir algı yansımasının örneğini verdik. Aslında algı ilizyonları bazen toplumları yönlendirmek veya şekillendirmek için kullanılabilmektedir. Algı olgusu; bir canlının duyduğu, gördüğü ve yaşadığı hayatı yorumlaması olarak tanımlayabiliriz. Algı yönetimi ise belirli odağın ikna ve inandırma faaliyetleri ile hedef kitlelerinin olaylara kendi istedikleri açıdan bakmalarının sağlanmasıdır.

Odağın veya Güç odağının manüpilasyona dayalı itibar savaşı, toplum mühendisliği, psikolojik hareket diye de adlandırabileceğimiz bu yöntemin amacı; bazen olmayan düşmanlarla korku imparatorlukları kurarak bir topluluğu yönetmek, kabiliyetsiz bir yöneticiyi mutlak kurtarıcı olarak göstermek, çıkarlarına ters düşen bir insanı itibarsızlaştırarak etkisini kırmak ya da kendi aleyhlerine olacak adli bir süreci baltalamaya çalışmak olabilir.

Algı yönetimi fikirsel bir ilizyondur diyebiliriz. Doğru olmayan bir durumun, fikrin, olayın gerçekmiş gibi algılatılmasıdır. Algı yönetimiyle neler yapılabileceğini göstermesi açısından 1997 yapımı, “Başkanın Adamları” (Wag The Dog) filmi güzel bir örnektir. Bu algı odaklı filmde;

Seçimlere az bir zaman kala Beyaz Saray çok büyük bir skandalla çalkalanır. Başkanı düştüğü bu durumdan kurtarmak ve seçimlerden galip gelmesini sağlamak için en tecrübeli danışman göreve çağrılır. Başkan göz önünden uzaklaştırılırken her şeyi değiştirecek ilginç bir fikir uygulamaya konulur. Sanal bir savaş. Algı yönetiminin görsel ayağının biçimlendirilebilmesi için iyi bir yönetmenle anlaşılır.

Kurgu basit ama etkilidir. Kimsenin pekte bilmediği bir yerde Amerika ufak bir savaşa girecek, mazlumlara yardım edilecek, gündem değiştirilip skandal unutturulacaktır. Savaştan kaçan birkaç masum insanın görüntüsü ve zafer için uçan Amerikan uçaklarıyla stüdyoda hazırlanan haberler servis edilir. Dikkati çekilen halk, savaşın sonucunu merakla beklerken esir düşmüş bir asker haberi heyecanı iyice arttırır. Vatanseverlik duygularını tavana ulaştıracak kurtarma operasyonu konuşulmaya başlanır.

Kazayla ölen sahte esir askerin cenazesiyle de tiyatro/mizansen tamamlanmış olur. Halk bayrakları ve kendileri için mücadele eden Başkanının etrafında seçime girer. Başkan seçimi kazanır. Ortaya koyduğu en güzel eserini insanlarla paylaşmayı düşünen algı yönetmeni ertesi gün havuzunda ölü bulunur. Güçlü devlet, muktedir Başkan, güven içinde yaşayan halk! Sinema diliyle süslenmiş bu örnekte algı yönetiminden istenen faydanın elde edilebilmesinin en önemli sebebi seçilen düşmanın halk içinde karşılığının olmaması.Küçük bir düşmana, mevcuttaki bir şüpheliye ya da bir bilinmeze savaş açmak hedef kitlenin ikna edilmesini kolaylaştırır.